Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych jest stanem, w którym przepływ krwi przez tętnice doprowadzające krew do nóg jest ograniczony. Najczęstszą przyczyną zwężenia tętnic jest miażdżyca. Czynnikami ryzyka są:

• starszy wiek
• palenie tytoniu (reakcja alergiczna objawiająca się stanem zapalnym)
• nadciśnienie tętnicze
• cukrzyca
• duże stężenie cholesterolu całkowitego i małe stężenie frakcji cholesterolu HDL,
• otyłość
• miażdżyca innych naczyń, np. tętnic szyjnych, tętnic wieńcowych

Najczęściej do zwężenia dochodzi w obrębie tętnic udowych i/lub podkolanowych (70% przypadków), rzadziej dochodzi do zwężenia jeszcze na końcowym odcinku aorty oraz tętnic biodrowych – czyli dużych naczyń.

W miarę trwania problemu rozwija się krążenie oboczne. Celem krążenia obocznego jest dostarczenie utlenowanej krwi do tkanek. Jednak im bardziej zwężone naczynia krwionośne, tym bardziej ograniczone możliwości kompensacji naczyniowej.

Nawet u 20% osób po 55. roku życia można stwierdzić niedokrwienie kończyn dolnych, wraz z wiekiem np. po 70. roku życia częstość występowania choroby sięga 60% osób. Zwykle u ⅓ pacjentów występują objawy choroby. Każdego roku około 150–500 osób na milion traci kończynę/kończyny z powodu choroby niedokrwiennej.

Objawy niedokrwienia kończyn dolnych

W zależności od stopnia zwężenia tętnic pacjent odczuwa różnie nasilone dolegliwości, jednak dopiero zwężenie ~50% daje poważne objawy które determinują pacjenta by udać się do specjalisty, są to:

• ból nóg podczas intensywnego wysiłku fizycznego np. biegania, chodzenia po schodach
• ból w spoczynku, stały – przy skrajnym zwężeniu naczyń
• ból okolicy uda, pośladka, łydki
• w ciężkich przypadkach uszkodzenia skóra i martwica
• zaburzenia czuciowe kończyn
• zaniki mięśniowe

Diagnostyka niedokrwienia kończyn dolnych

Diagnostykę opieramy na objawach i wywiadzie, następnie należy udać się do specjalisty – lekarza angiologa, to on będzie zlecał badania które mają określić stopień degeneracji. W wielu przypadkach może być wskazana konsultacja u kardiologa. Wykonuje się następujące badania:

• badania laboratoryjne, tj. profil lipidów we krwi
• pomiar ciśnienia tętniczego
• wskaźnik kostkowo-ramienny (ABI)
• test wysiłkowy na bieżni ruchomej
• USG z oceną doplerowską przepływu krwi
• angiografia TM i/lub MRI
• cyfrowa angiografia subtrakcyjna

Leczenie niedokrwienia kończyn dolnych

Leczenie prócz typowego podziału zachowawczego i zabiegowego musi uwzględnić profilaktykę przeciwko zawałowi serca i udarom mózgu.

W leczeniu zachowawczym celem jest zmniejszenie objawów i wykorzysuję się do tego farmakoterapię oraz trening marszowy.

Leczenie zabiegowe wewnątrznaczyniowe polega na wykonaniu małego nacięcia, przez które do naczyń krwionośnych wprowadzany jest specjalny cewnik i umieszczenia stentu oraz pomostowanie naczyniowe. W skrajnych przypadkach wykonuje się amputację.

Terapia niedokrwienia kończyn dolnych

Przy przystąpieniu do terapii z pacjentem który nie kwalifikuję się do zabiegu operacyjnego i już po zabiegu operacyjnym trzeba rozważyć które czynniki mogły mieć największy wpływ na wystąpienie choroby.

Z praktyki gabinetowej dostrzegam dużą wartość w pracy na autonomicznym układzie nerwowym oraz mobilizacje naczyń, manualny drenaż limfatyczny, terapię czaszkowo-krzyżową. Jeśli pacjent jest po zabiegu, należy uwzględnić również pracę na bliźnie.

Treści z serwisu fizjoterapeutaradzi.pl mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy użytkownikiem serwisu a jego lekarzem, fizjoterapeutą czy osteopatą. Serwis ma z założenia charakter informacyjno-edukacyjny co przyczynia się do poszerzenia świadomości
i wiedzy pacjenta, i pozwala dokonać wyboru, które sam, suwerennie podejmuję. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, zawartych w naszym serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z osobą specjalizująca się w danej dziedzinie. Administratorzy nie ponoszą żadnych konsekwencji wynikających
z wykorzystania informacji zawartych w serwisie, z pominięciem i nie przestrzeganiem procedur medycznych w tym badań (przedmiotowego/podmiotowego, diagnostyki, stworzenia planu
terapii itp.)