Zespół zaburzeń powstających po urazach kręgosłupa typu smagnięcia biczem (ang. WAD-whiplash-associated disorders) wiąże się z obecnością wielu dolegliwości. Jest najczęściej wynikiem wypadków komunikacyjnych.

Do urazu dochodzi w wyniku silnego odchylenia głowy ku tyłowi, do przodu lub do boku, kiedy to na odcinek szyjny oddziałują duże siły kinetyczne i przypominają smagniecie biczem.

Konsekwencją urazu mogą być uszkodzenia kości, stawów, mięśni, nerwów oraz naczyń, jednak według niektórych badań w stanach przewlekłych nie obserwuje się żadnych zmian w TK, MRI.

Częstość występowania tego typu urazów szacuje się na 300 osób na 100 000.W większości przypadków dochodzi do szybkiej poprawy w ciągu trzech miesięcy, jednak w 40% może mieć on charakter przewlekły. Zakłada się że ból może być spowodowany:

• aktywnością mięśniowo-powięziowych punktów spustowych
• związany z mikrouszkodzeniami więzadeł, mięśni odcinka szyjnego
• reakcją ze strony autonomicznego układu nerwowego.

Objawy urazu smagnięcia biczem

Najczęstsze obserwowane objawy to:

• ból odcinka szyjnego kręgosłupa
• ból głowy
• zawroty głowy
• ból barku
• zaburzenia czucia
• ograniczenie zakresu ruchu w stawach
• osłabienie siły mięśniowej
• bólw obrębie stawu skroniowo-żuchwowego
• rzadko obserwuję się zaburzenia wzroku, słuchu i nudności

U pacjentów obserwuje się zmniejszony zakres ruchu w odc. C, ból promieniujący rozchodzący się do ramienia, przedramienia czy nawet dłoni, wzrost napięcia mięśni w warunkach spoczynkowych oraz mięśniowo-powięziowe punkty spustowe obecne w badaniu palpacyjnym.

Diagnostyka urazu smagnięcia biczem

W diagnostyce wykorzystuję się kilka skal np. Neck Disability Index (NDI), Quebec Task Force Classification (QTFC) i modyfikacja Modified Quebec Task Force Classification (MQTFC). Skale określają poziom niepełnosprawności po przebytym urazie oraz aspekt psychologiczny w odniesieniu do poziomu ostrego stresu pourazowego i/lub kinezjofobii. Wykonuję się także badania obrazowe by ocenić uszkodzenia tkanek lub je wykluczyć co znacząco wpłynie na terapię, są to m.in.:

• RTG
• TK
• MRI

Leczenie urazu smagnięcia biczem

Jeżeli z diagnostyki wynika uszkodzenie bądź złamanie kręgu szyjnego, to postepowanie będzie podobne do opisanego w artykule „Złamanie w obrębie odc. szyjnego”.

Terapia urazu smagnięcia biczem

Terapia będzie bezpośrednio wynikać z wywiadu oraz badań dodatkowych jakie wykona fizjoterapeuta/osteopata. Poziom zaawansowania można podzielić na:

• ból bez zmian w badaniach obrazowych
• ból z uszkodzeniami w strukturach mięśniowych, więzadłowych, nerwowych i naczyniowych bez złamania w układzie kostnym
• ból z uszkodzeniem struktur w tym złamanie w układzie kostnym

W zależności od stopnia zaawansowania i innych przesłanek wynikających z wywiadu można ułożyć plan terapii który może obejmować terapie manualna z mobilizacjami, ćwiczenia stabilizujące, techniki osteopatyczne, terapie czaszkowo-krzyżową i inne.

Treści z serwisu fizjoterapeutaradzi.pl mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy użytkownikiem serwisu a jego lekarzem, fizjoterapeutą czy osteopatą. Serwis ma z założenia charakter informacyjno-edukacyjny co przyczynia się do poszerzenia świadomości
i wiedzy pacjenta, i pozwala dokonać wyboru, które sam, suwerennie podejmuję. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, zawartych w naszym serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z osobą specjalizująca się w danej dziedzinie. Administratorzy nie ponoszą żadnych konsekwencji wynikających
z wykorzystania informacji zawartych w serwisie, z pominięciem i nie przestrzeganiem procedur medycznych w tym badań (przedmiotowego/podmiotowego, diagnostyki, stworzenia planu
terapii itp.)