Anatomia
Kość piszczelowa to jedna z dwóch kości znajdujących się w obrębie podudzia. Tworzy ona dwa stawy kolanowy oraz skokowy górny, jest więc niezmiernie istotna podczas przenoszenia obciążenia w trakcie chodu lub biegu. Kość piszczelowa stanowi również obszar przyczepu wielu mięśni poruszających zarówno stopą, jak i stawem kolanowym, stąd też jest szczególnie narażona na występujące przeciążenia.
Ok. 90% złamań występuje w części tylno-przyśrodkowej, środkowej 1/3 piszczeli. Te złamanie też dobrze reagują na terapię. Nieco bardziej oporne na leczenie są złamania przedniego brzegu oraz przynasady kości piszczelowej.
Możliwe przyczyny złamania zmęczeniowego kości piszczelowej
Złamanie zmęczeniowe jest procesem długotrwałym. Najczęściej występuje ono u zawodników dyscyplin zawierających w sobie elementy biegów lub skoków. Pozostałe możliwe przyczyny złamań to:
- Nadmierne obciążenie treningowe
- Zbyt częsty trening na twardym podłożu
- Nieprawidłowa biomechanika kończyny dolnej
- Zaburzenie odżywienia kości piszczelowej
- Przewlekły zespół przeciążeniowy przyśrodkowej części kości piszczelowej
- Długotrwały trening w nieprawidłowym obuwiu
- Wielokrotne uderzenia w kość piszczelową
Objawy oraz diagnostyka złamania zmęczeniowego kości piszczelowej
Z racji tego, iż ból pochodzący od złamania zmęczeniowego do złudzenia przypomina zapalenie okostnej kości piszczelowej, w celu wczesnego zidentyfikowania problemu ważna jest odpowiednia diagnostyka. Najważniejsze objawy to:
- Ból stopniowo narastający w czasie aktywności fizycznej
(w przeciwieństwie do shin splints, gdzie ból w trakcie aktywności często spada) - Ból pojawia się podczas chodzenia, spoczynku, momentami nawet w nocy
- Palpacyjnie zwiększona tkliwość przyśrodkowego brzegu piszczeli
- Ból podczas badania kamertonem
Najistotniejszą jednak rzeczą istotną w diagnostyce złamania zmęczeniowego są badania obrazowe. Fizjoterapeuta może posiłkować się badaniem RTG, MRI czy też TK.
Terapia złamania zmęczeniowego kości piszczelowej
Po potwierdzeniu złamania przeciążeniowego istotne jest zidentyfikowanie czynników, które doprowadziły do wystąpienia tej kontuzji. Terapeuta zwraca uwagę na biomechanikę wykonywania specyficznych zadań sportowych, noszone obuwie. Istotna jest również terapia manualna w celu wykrycia oraz rozluźnienia obszarów dysfunkcyjnych, co pomaga w przywróceniu właściwego odżywienia kości piszczelowej oraz ułatwia kształtowanie prawidłowej biomechaniki. W przypadku kobiet bardzo istotne jest również zwrócenie uwagi na możliwe przyczyny hormonalne, związane np. z niedoborem estrogenów. Poza tym znaczenie ma prawidłowa dieta o odpowiednim bilansie kalorycznym oraz zawartości minerałów. W terapii poza tym wykorzystuje się:
- początkowo zmniejszenie lub całkowite zniwelowanie obciążenia kończyny dolnej
- trening zastępczy
- fizykoterapię: pole magnetyczne, laseroterapię wysokoenergetyczną, ultradźwięki
- terapię powięziową
- hydroterapię
- mankiety pneumatyczne
Terapia niepowikłanych złamań zmęczeniowych w zależności od przypadku trwać może od 1-4 miesięcy.
W powrocie do aktywności sportowej bardzo istotne jest stopniowanie obciążeń.
Bibliografia
- Peter Brukner, Karim Khan. Kliniczna Medycyna Sportowa. DB Publishing, Warszawa 2012.
- Matcuk, George R., et al. „Stress fractures: pathophysiology, clinical presentation, imaging features, and treatment options.” Emergency radiology 23.4 (2016): 365-375.
0 Komentarzy